GİZLİ TANIK FİYASKOSU
Yaptığı tanıklık nedeniyle tehdit altında bulunan kişilere ‘’gizli tanık’’ adı verilmektedir.Ülkemizde Ergenekon,Balyoz ve diğer ulusalcılar ve askerler üzerine açılan davalarda gizli tanık uygulaması yapılmaktadır.Bu uygulama 2008 yılında kabul edilen 5726 sayılı Tanık Koruma Yasası ve çıkarılan yönetmelikle yürürlüğe girdi.Zaten bu yasanın yürürlüğe girmesi ile birlikte Ergenekon İddianamesi tamamlanması eş zamanlıdır.Yani ‘’gizli tanık’’ uygulaması ulusalcıların,askerlerin,akademisyenlerin,yazarların ve gazetecilerin tutuklanmasına delil olması açısından yürürlüğe girdiğini söyleyebiliriz.Bu davalar sürdüğü müddetçe ‘’gizli tanık’’ uygulaması da devam edeceğe benziyor.
KİMLER GİZLİ TANIK OLABİLİR?
Her şeyden önce her Türk vatandaşı gizli tanık olamıyor.Gizli tanık olabilmek için yabancı dil filan da bilmek gerekmiyor.Hele hele diplomanın da geçerliliği yok.Sadece bir davada tanıklık yapanlar,suç mağdurları,suçlara iştirak edenler,gizli soruşturmacı,muhbir ve kolluk personeli gizli tanık olabiliyor.Ülkemizde uygulanmakta olan gizli tanıklığın püf noktalarından birisi de her koşulda bir davada yargılanmakta olan tutuklu aleyhine görüş bildirmektir.Yani kısacası gizli tanığın astığı astık kestiği kestik.Gizli tanıklara göre acaba tutuklunun gerçekten suçlu olup olmaması pek o kadar önemli olmuyor.Hatırlarsak daha önce üzerlerinde suç hükmü bulunan şahıslara ‘’gizli tanık’’ teklifi yapılırken üzerine atıflı cezalarda indirim yapılacağı söylentileri çıkmıştı.Böyle bir durumda gizli tanık nasıl objektif davranabilir siz karar verin? Ergenekon,Balyoz ve KCK davaları öyle basit davalar değildir.Gizli tanıklar bu davalarda görev yaptıklarına göre davanın seyrini varın siz düşünün?
ÜLKEMİZDE GİZLİ TANIK KRİTERLERİ:
Ülkemizde gizli tanıklara kolluk kuvvetlerinin düzenlediği rapor doğrultusunda savcılar veya mahkemeler karar verebiliyor.Gizli tanık olabilmek için aynı davada sanık olmamak gerekiyor.Ülkemizde bu kritere uyulduğu pek söylenemez.Yapılmış olan bir araştırmaya göre bu sisteme göre katılımcıların çoğu Ülkemizde adil yargılamanın yapılmadığını söylemişler.Yani vatandaşların adalete güvenleri kalmamış durumda.Özellikle siyasi davalarda adalet mekanizmasının sağlıklı işlemediğini söyleyebiliriz.Toplum üzerinde derin yaralar açan bu adalet sistemi yüzünden vatandaşlar umutsuzluğa kapılmış durumdadırlar.
AVRUPA’DA GİZLİ TANIĞIN DURUMU:
Fransa’da mahkemede görülen davalarda tanığın yürütülen soruşturma ile ilgili bir bağı yoktur.Bizde ise tam tersi durum söz konusu.Yine Fransa’da gizli tanıkların ifadelerine 10 gün içinde itiraz edilebiliyormuş.Bizde ise böyle bir durum yine söz konusu değil.Buradaki mahkemelerde gizli tanığın ifadelerine göre mahkumiyet verilemiyor.Ülkemizde ise sonuçlanan bir dava olmadığı için gizli tanık ifadelerinin gerçek kanıt olarak değerlendirilip değerlendirilmediği henüz pek belli değil.Büyük bir olasılıkla Ergenekon,Balyoz ve KCK davalarına gizli tanıkların damga vuracağından hiç kuşkum yok.
AİHM’DE GİZLİ TANIK KRİTERLERİ:
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde gizli tanığın durumu Avrupa da görülmekte olan davalar ile paralellik gösteriyor.Yani gizli tanıklık konusunda gizli tanığın beyanlarının farklı kanıtlarla beslenmesi gerekiyor.Basına yansıyan haberlere göre Ülkemizde tecavüzcülerden gizli tanık varmış.Bize de bu yakışır zaten.Geldiğimiz noktada bavulcuları bulmuşuz ama henüz doğru dürüst bir gizli tanık bulamamışız.
ABD’DE GİZLİ TANIĞIN DURUMU:
ABD’de gizli tanığın Ülkemizde olduğu kadar gizli değil.ABD hukuk sisteminde tanık koruma programına dahil olan bir tanık Mahkeme salonunda yer almasından itibaren diğer tanıklardan hiçbir farkı kalmıyor.Gizli tanık aynı zamanda ABD’de sanık avukatlarının sorularına da yanıt vermek zorunda.Ülkemizde ise sanık avukatları gizli tanığa herhangi bir soru soramıyor.İşine geldiği konularda Avrupa’yı örnek alan Ülkemiz, hukuk’un uygulanmasında ise çark ediyor.Yani terazinin kefeleri vatandaşlara eşit uygulanmıyor.Demokrasimizin ABD’den bile daha ileride olduğunu varsayarsak demek ki yanlışın bizde olmadığı kanıtına varabiliriz.Vatandaşlarımız varsın Ülkemizde dağıtılan adalete inanmasınlar.Vatandaşlarımız,varsın Ülkemiz içinde tükenen hukuk yollarını Avrupa’da arasınlar.Ülkemizde demokrasinin ilerisi var deniyorsa vardır.
23.04.2012 SAİT BALCI